Gebouwen en terreinen van het Rijk benut voor wonen en werken

Het Rijksvastgoedbedrijf heeft in 2017 ruim 330 gebouwen en terreinen verkocht die niet meer nodig waren voor het Rijk. Het vastgoed krijgt een nieuwe bestemming: meestal woningbouw, bedrijvigheid, educatie of een combinatie daarvan.

Vergroot afbeelding Bijlmerbajes
Beeld: Corné Bastiaansen
Bijlmerbajes

Dat maakte staatssecretaris Knops (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) bekend tijdens een bijeenkomst op het Hembrugterrein in Zaandam. Dat gebied is voor Knops een mooi voorbeeld van vastgoed van het Rijk dat kan worden ingezet voor andere maatschappelijke functies. Het voormalige fabrieks- en defensieterrein krijgt een nieuwe toekomst. Er komen ongeveer 1.000 woningen, zowel huur als koop. Daarnaast komen er bedrijven, winkels en kantoren, die goed zijn voor zo’n 650 arbeidsplaatsen. Monumentale panden blijven bewaard en krijgen nieuwe gebruikers.

Het Rijk wil alleen vastgoed in bezit hebben als dat nodig is voor de taken van de rijksoverheid. Denk aan gevangenissen, rechtbanken, kazernes, ministeries, belastingkantoren en het Binnenhof. Als het vastgoed niet meer nodig is voor het Rijk, kan het onder een nieuwe eigenaar een nieuwe bestemming krijgen. Daarbij werkt het Rijk vaak samen met provincies en gemeenten.

Voorbeelden uit 2017:

  • In en rond het voormalige Missiehuis in Driehuis (Velsen) heeft de nieuwe eigenaar plannen voor ongeveer 80 appartementen.
  • De koepelgevangenis in Haarlem krijgt een educatieve bestemming: er komt een University College in.
  • Ook de oude gevangenis aan de Havenstraat in Amsterdam krijgt een educatieve bestemming: een internationale school.
  • Paleis Soestdijk wordt een centrum voor innovatie en een podium voor excellente prestaties van ondernemend Nederland. Ook komen er rondleidingen, evenementen, culturele activiteiten en zakelijke bijeenkomsten. In en rond het paleis komen een hotel, horecavoorzieningen en overige publieks- en verblijfsfuncties. Het publiek blijft er welkom.
  • In Almere kreeg agrarische grond van het Rijk in het gebied Oosterwold een bestemming voor woningbouw. Op termijn is daar ruimte voor 15.000 nieuwe huizen.
  • De gemeente Oss heeft een rijkskantoor overgenomen voor het huisvesten van bijzondere doelgroepen.
  • Voor de voormalige marechausseepost in Breda heeft de nieuwe eigenaar plannen voor een aantal woningeenheden.
  • Op het terrein van een gesloopte kazerne in Eefde komen ongeveer 80 woningen.
  • In het voormalige UWV-kantoor in Emmen komen 45 appartementen.
  • In Arnhem wordt het kantoor van de Dienst Landelijk Gebied getransformeerd, er komen ongeveer 100 woningen.
  • Op het terrein van de Bijlmerbajes in Amsterdam komt een nieuwe, duurzame woonwijk met ongeveer 1.350 woningen.
  • Een voormalig ministerie aan de Plesmanweg in Den Haag kwam leeg en is verkocht; in het gebouw en op het bijbehorende terrein komen 225 appartementen.
  • Op een perceel bouwgrond op het Oostenburgereiland in Amsterdam is ruimte voor ongeveer 400 woningen in combinatie met bedrijfsruimtes en een parkeergarage.

Financieel resultaat

De vastgoedverkopen in 2017 leveren de staatskas 317 miljoen euro op. De totale grondoppervlakte was 827 hectare. Het ging om ongeveer 75 gebouwen, waaronder tien kantoorgebouwen, vier gerechtsgebouwen, vier gevangenissen en zo’n 35 defensiegebouwen.
Daarnaast verhuurde of verpachtte het Rijksvastgoedbedrijf voor 138 miljoen euro aan gebouwen en terreinen. Het gaat daarbij vooral om agrarische grond. Verder staan op zo’n 125 plaatsen in Nederland windmolens op rijksgrond; bedrijven wekken daar 850 megawatt groene energie per jaar op. De verkoop van zand, grind en schelpen leverde 19 miljoen euro op, en de veiling van huurrechten van tankstations langs snelwegen 27 miljoen.