Met 'big boys toys' gebouwen inspecteren
Bas Engels, medewerker Accountmanagement Internationale Organisaties bij de Sectie Relatiemanagement, heeft eigenlijk niets met onderhoud aan gebouwen te maken. Toch mag Engels als projectleider van de Pilot Drone Inspecties een hele dag 'buiten spelen' met een team van inspecteurs en dronepiloten.
Engels is geestelijk vader van het idee om vastgoedinspecties met drones uit te voeren. Dat zit zo: in zijn vrije tijd mag Engels graag met een drone vliegen. Als hobby. Mooie filmpjes maken tijdens vakanties. Beetje klooien met z'n ding. Ooit begon hij met een heel goedkope drone van speelgoedwinkel InterToys. Maar ondertussen is hij doorgegroeid naar een DJI Mavic Mini, een drone speciaal ontworpen voor luchtfotografie.
Het idee van Engels om vastgoedinspecties met drones uit te voeren, beviel zijn leidinggevende wel. 'Ik wist dat de collega's van Rijkswaterstaat al begonnen waren. Daar heb ik vervolgens informatie opgehaald.' Slechts negen maanden na het indienen van zijn voorstel, staat Engels op een maandagochtend in Den Helder in de Marinehaven. Als onderdeel van een pilot vinden hier twee drone-inspecties plaats.
10:15 uur - Eerst koffie en dan wachten ...
Na de koffie in de Defensiekantine blijkt direct dat inspecties met drones ook uitdagingen met zich meebrengen. Zeker op een zwaar beveiligd defensieterrein midden in de no-fly zone van Maritiem Vliegkamp De Kooy. Daar vertrekken de hele dag gevechtshelikopters en, voor de bevoorrading van boorplatformen, helikopters. Om hier met een drone te mogen vliegen is een van te voren aangevraagde ontheffing plus toestemming van de plaatselijke luchtverkeersleiding nodig. Het eerste is geregeld, de toestemming vanuit de verkeerstoren blijft vooralsnog uit. De bewolking rondom Den Helder is te dik en hangt te laag. Het risico dat een helikopter de inspectiedrone over het hoofd ziet is te groot. Het grote wachten op opklaringen vangt aan.
10:45 uur - Alles klaarzetten
Terwijl Engels, de inspecteurs en andere betrokkenen bij de pilot nog maar een bakkie gaan halen, stellen drone-operator Coen de Jong en drone-observer Toby Enzerink van het in drone-vluchten gespecialiseerde bedrijf Airhub hun apparatuur alvast op. Ieder half uur is er contact met de verkeerstoren van De Kooy, maar vooralsnog blijft groen licht uit. Achter in de foto één van de te inspecteren gebouwen; het 48 meter hoge De Zeehaen. In het gebouw zijn marine-officieren gelegerd. Normaal is inspectie hier vanwege de hoogte van het pand lastig. Een drone zou uitkomst kunnen bieden.
11:00 uur - Testen
De drone-operator De Jong en drone-observer Enzerink testen of alles werkt. Er is nog steeds geen toestemming om op te stijgen. Engels overlegt ondertussen met RVB-collega en 'sponsor' van de pilot Wouter van Steenbergen. Hij is in de dagelijkse praktijk adviseur ICT op de afdeling Architectuur en Techniek, maar ook lid van het kernteam Programma Groene Innovaties en Slimme Technieken. De pilot die Engels bedacht wordt betaald vanuit dit programma.
11:30 uur - Dan maar een groepsfoto
Nog steeds geen toestemming van de verkeerstoren. Ondanks het feit dat een deel van de bewolking is opgetrokken. Engels wordt ietwat ongedurig. 'Zijn die hele strenge regels wel nodig? Helikopters vliegen toch al met een boog om het afgezette drone-gebied heen.' Veiligheid voor alles. En zonder toestemming van de luchtverkeersleiding is een drone en zijn operator niet verzekerd. Bovendien raakt de operator zijn vliegbewijs kwijt. Dan maar een groepsfoto met alle betrokkenen.
13:00u Het verlossende telefoontje vanuit de verkeerstoren
Nadat het hele gezelschap eerst maar weer is terug gewandeld naar de kantine voor een stevige militaire lunch, is de lucht bij terugkeer strakblauw. Drone-operator De Jong ontvangt het verlossende telefoontje vanuit de verkeerstoren. Er mag worden gevlogen.
13:10 uur - Airborne!
Engels kijkt toe hoe de piloot de drone de lucht in stuurt. Eindelijk kan er een vergelijk worden gemaakt met de gebruikelijke manier van vastgoedinspecties. Engels hoopt dat de pilot, waarvoor in het totaal twaalf drone-inspecties worden uitgevoerd, genoeg vergelijkingsmateriaal oplevert om net als de collega’s bij Rijkswaterstaat een dronelabel op te stellen. Zo'n label, vergelijkbaar met een energielabel, geeft precies aan in welke gevallen en situaties inspecties met drones sneller, duurzamer, goedkoper en veiliger zijn. De pilot is dan ook ingestoken op complexe objecten. Daar valt waarschijnlijk de meeste winst te behalen.
De drone hangt vlak boven het dak. Vanaf hier kunnen naast de bouwkundige staat ook de installatietechnische en werktuigbouwtechnische installaties op het dak bekeken worden. De inspecteur weet nu al dat het gebruik van een drone hem tijd gaat schelen. 'We hoeven niet meer alles zelf af te lopen. De drone doet een voorinspectie en ik ga alleen de plekken zelf bekijken waar ik over twijfel.' Engels knikt instemmend. 'Ik hoop dat drones zich als hulpmiddel voor ons zullen bewijzen en dat er in de toekomst steeds minder inspecties op de traditionele manier worden uitgevoerd.'
13:47 uur - Film voor RVB-Innovatieprijs
Engels bekijkt de eerste spectaculaire beelden van de om het gebouw cirkelende drone. Hij laat een korte film maken van de pilot die hij wil gebruiken om zijn idee in te zenden voor de RVB-Innovatieprijs. 'Super tof om te zien dat mijn idee nu werkelijkheid wordt. Gaaf toch?'
13:55 uur - De eerste gebreken gespot
De drone heeft zijn eerste verkennende rondje rondom gebouw De Zeearend gevlogen. Inspecteur Marco Nieuwenhuizen instrueert de drone-operator om wat dichter langs de gevel te vliegen en flink in te zoomen op details. Zo wordt het hele gebouw in foto's en video gevangen. 'Loszittende gevelelementen!', roept Nieuwenhuizen naar zijn collega's. 'Zoom eens in', tegen de piloot. 'Verder, ja daar. Naast het kozijn. Is dat water? En hangen die leidingen nou los. Kun je dichterbij?'
Engels slaat het van een afstand gade. Met een glimlach van oor tot oor. 'Mooi om te zien dat de inspecteurs zo positief zijn. Het is toch hún werk. Maar ze lijken de nieuwe techniek te omarmen.'
14:35 uur - Scholekster alert!
Eén van de inspecteurs wijst De Jong op twee snel naderende scholeksters. De piloot stuurt de drone snel naar de grond. 'Dat zijn echt irritante beesten. Ik droom er soms van', zegt hij erbij. 'De meeste andere vogelsoorten houden gepaste afstand van een drone, maar scholeksters vallen ze aan. Net zo lang tot "de vijand" is verdreven.' Als de drone aan de grond staat, vliegt het scholeksterpaar nog een paar keer luid schreeuwend over de hoofden van het gezelschap om daarna richting een marineschip te vliegen. Engels maakt een aantekening: 'Uitzoeken hoe het zit met vliegen tijdens het broedseizoen.'
14:45 uur - Even meekijken
Nadat de batterijen ververst zijn, vervolgt de inspectie van De Zeearend, waar de Nederlands Belgische Operationele School is gevestigd. Regelmatig komen militairen even naar buiten om te zien wat die drone voor hun ramen uitspookt. RVB-inspecteurs kijken op een tweede scherm mee met drone-piloot De Jong en geven aanwijzingen op welke gedeelten hij moet inzoomen.
15:00 uur - Iets nieuws in de gereedschapskist
Inspecteur Nieuwenhuizen is in zijn nopjes met het nieuwe speeltje. 'Het is echt iets nieuws in onze gereedschapskist. En het scheelt flink in het heen en weer rijden van hoogwerkers. Dat is hoe we dit soort inspecties tot nu toe deden.' Zijn collega's kunnen het alleen maar beamen. 'Dit voegt iets toe.'
15:10 uur - Op naar het tweede gebouw
De drone is op weg naar het dak van De Zeehaen. Onderweg worden de koperen gevelelementen gefilmd. Die hebben flink te lijden onder de zeewind die hier dagelijks om het gebouw blaast.
15:11 uur - Smurrie
'Nee, naar rechts', instrueert inspecteur Nieuwenhuizen. 'Daar, naast die bolling. Wat is dat voor smurrie?' 'Zacht geworden hard! Of hard geworden zacht?', giert zijn collega het uit met verwijzing naar een veel gemaakte stukadoors- en schildersgrap over gedroogde verf. Nieuwenhuizen komt niet meer bij. 'Die heb ik lang niet gehoord! Hahaha! Maar even serieus. Dat ziet er niet uit, toch?' Tegen drone-piloot De Jong: 'Coen, kun je wat inzoomen? Ja, maak maar flink wat foto’s. En nu ook nog het hoekje om graag.'
15:32 uur - Veilige landing
De inspectie van de eerste twee gebouwen zit erop. Volgende week weer twee. De eerste resultaten vallen niet tegen. Goed, het weer, de luchtverkeersleiding en scholeksters zijn zaken waar rekening mee gehouden moet worden, maar de inspecteurs zijn enthousiast. Engels spreekt met collega en ICT-adviseur Steenbergen af een korte evaluatie van de dag te maken. 'Ik ben vooral trots op het feit dat we dit in zo'n betrekkelijk korte tijd op poten hebben weten te zetten', zegt Engels. 'Dat had ik eigenlijk niet verwacht. Maar iedereen die aan dit project bijdraagt is vanaf het begin enthousiast en denkt goed mee. Misschien wel omdat het ook gewoon gaaf is, zo'n drone. Toch een beetje "big boys toys", nietwaar?'