Panda’s weten raad met woekerbamboe

In twintig jaar tijd was de aangeplante bamboe op Springterrein Schaijk behoorlijk uit de klauwen gelopen. ‘Het oefenterrein verdween achter het reuzengras.’ De oplossing: reuzenpanda’s.

Vergroot afbeelding Een panda eet een stuk bamboe
Beeld: ©Bamboogiant

Het begon onschuldig met wat bamboeplantjes. Voor het nabootsen van verschillende gebieden in de wereld besloot de Dienst Vastgoed Defensie om vier verschillende soorten bamboe te planten op Springterrein Schaijk in Noord-Brabant. Het is een terrein waar de Koninklijke Landmacht oefent met springstoffen en het onschadelijk maken van landmijnen. De bedoeling van de bamboeplanten was dat militairen zo een realistische omgeving zouden krijgen waarin ze zich konden voorbereiden op inzet in het buitenland.

Geëxplodeerd

Twintig jaar later is de bamboe explosief gegroeid tot een oppervlakte van 6.000 vierkante meter. ‘Bamboe is winterhard en kan prima overleven in Nederland. Twee soorten op Springterrein Schaijk zijn zo gaan woekeren dat het oefenterrein langzaam verdween achter reuzengras’, zegt Regine van de Zandschulp. Zij is Groenadviseur van het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) en kreeg de opdracht van Defensie om voor eens en voor altijd met de hardnekkige bamboe af te rekenen.

Vergroot afbeelding
Beeld: RVB/Regine van der Zandschulp
De geëxplodeerde bamboeplant op Springterrein Schaijk neemt steeds meer het oefenterrein van Defensie over.

Bamboemeubels

Normaal gesproken zou de bamboe worden gekapt, afgevoerd en vernietigd. Van de Zandschulp wilde het anders doen. ‘Vanuit mijn interesse en opleiding vind ik het altijd jammer dat dingen die goed zijn, weggegooid of verbrand worden. In mijn ogen kon de bamboe een nieuwe functie krijgen. Alles is beter dan storten en verbranden.’

Van de Zandschulp beet zich vast in het bamboeprobleem. ‘Je ziet steeds meer spullen van bamboe. Denk aan schriftjes, pennen en ook meubels. Mijn eerste ingeving was om te kijken of ik in die hoek een afzetmarkt kon vinden.’ Ze benaderde bedrijven die bamboe kunnen omzetten tot bruikbare spullen. ‘Na verloop van tijd kwam ik erachter dat zo’n initiatief veel geld zou kosten en dat is niet voordelig voor het RVB. Mijn zoektocht ging dus door.’

Bamboerin

Via via kwam Van de Zandschulp in contact met de Bamboerin. ‘Zij is sinds kort bezig met het aanplanten van bamboe voor de productie van voedsel, hout en vezels’, legt Van de Zandschulp uit. ‘Maar zij gaf aan toch te kort geleden gestart te zijn om de bamboe op het springterrein te kappen en af te nemen. Daarom bracht zij mij in contact met Bamboo Giant.’

De kwekerij in Asten verkoopt winterharde bamboe aan klanten verspreid over heel Europa. ‘Zij hadden interesse en brachten een bezoek aan Springterrein Schaijk. Ze keken goed naar de status en kwaliteit en gaven aan wel iets te kunnen met de bamboe. Zo was de bamboe geschikt als voedsel voor reuzenpanda’s in dierentuinen’, vertelt Van de Zandschulp. De bamboe zou misschien gaan naar Pairi Daiza in België, Zoo Berlin in Duitsland, Doha Zoo in Qatar, Ähtäri Zoo in Finland of Copenhagen Zoo in Denemarken.

Gratis afvoer

Van de Zandschulp was enthousiast en heeft daarom - na intern beraad - afspraken gemaakt met Bamboo Giant. ‘Als RVB hebben we niet de expertise in huis om bamboe zelf te kappen of te snijden. Bamboo Giant is hiermee ervaren en daar komt bij dat we voor het afvoeren geen kosten hoefden te betalen.’ Vier weken had Bamboo Giant nodig om de bamboe te snijden en te kappen met elektrisch gereedschap. Quads brachten vervolgens de bamboe van het oefenterrein naar een vrachtwagen. ‘Hierna verwijdert onze eigen aannemer alle wortels zodat de grassoort niet terugkeert. Ook monitoren we over een lange periode of er toch niet weer hardnekkige bamboe gaat groeien.’

Vergroot afbeelding
Beeld: RVB/Regine van der Zandschulp
Bamboo Giant vervoert de gekapte bamboe op een quad naar een vrachtwagen even verderop om alles vervolgens af te voeren.

Trots op hergebruik

Al met al heeft de zoektocht van Van de Zandschulp veel energie gekost. ‘Het was niet makkelijk om de juiste afzetmarkt te vinden. Hiermee hebben we toch aangetoond dat we niet zomaar iets weggooien. We denken goed na over hergebruik.  Op de bamboe staat nog net niet “Made by Rijksvastgoedbedrijf”. Dat het gelukt is, daar ben ik best wel trots op.’

Vergroot afbeelding Een panda eet een stuk bamboe
Beeld: ©Bamboogiant
En hier het resultaat: reuzenpanda Xing Ya in Ouwehands Dierenpark in Rhenen geniet zichtbaar van de bamboe geleverd door Bamboo Giant.