Doorzichtige kunst voor Rijkskantoor Eindhoven
Het Rijksvastgoedbedrijf legt de laatste hand aan Rijkskantoor Fellenoord 15 in Eindhoven. Daar valt ook de installatie van kunst onder. Kunstenaar Peter Vink ziet zijn werk voor het eerst. 'Ik ben blij verrast door de reflectie van het kunstlicht.'
Het zijn spannende dagen voor Peter Vink. In opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf heeft hij een kunstwerk ontworpen voor het Rijkskantoor Fellenoord 15 in Eindhoven. Het pand wordt binnenkort in gebruik genomen, onder andere door de Belastingdienst.
Normaal werkt Vink altijd met een testopstelling, maar in dit geval was er geen tijd om het hele ontwerp van te voren al een keer te bouwen. Nu zijn kunstwerk in het pand wordt geïnstalleerd, ziet hij het zelf ook voor het eerst in het echt. 'De reflectie van het kunstlicht had ik van te voren niet op deze manier bedacht. Ik ben blij verrast.'
Het is volgens Vink een experimenteel werk, in meerdere opzichten. 'Maar het ontwerp sprak tot de verbeelding en iedereen had er vertrouwen in.' Het kunstwerk hangt in drie verschillende ruimtes van het pand: het rijksontmoetingsplein in het atrium, de hoofdingang en het lichthof op de eerste verdieping.
Elektromotoren
Vink's kunstwerk bestaat uit 240 draaiende vellen van plexiglas, even groot als vellen papier in de formaten A1, A2, A3 en A4. Door het speciale folie op de vellen verandert de doorzichtigheid, afhankelijk van de kijkhoek.
De vellen zijn in groepen van 24 bevestigd aan 10 aluminium honingraatframes, die op hun beurt aan het plafond hangen. In elke honingraat bevindt zich een minicomputer die de elektromotoren aanstuurt waaraan de plexiglas vellen hangen. Elk individueel vel heeft een motortje en de speciaal hiervoor geschreven software kiest willekeurig welke draai zij maken.
Vink: 'Al de verschillend draaiende vellen vormen samen een steeds veranderende compositie van zichtbaar en onzichtbaar'.
Japanse folie
De steeds veranderende transparantie van het plexiglas is te danken aan een speciale folie uit Japan, die door slechts 1 bedrijf ter wereld wordt gemaakt. Het bijzondere aan dit folie is dat het door het licht van transparantie verandert.
Vink wilde eerst elektriciteit gebruiken om de doorzichtigheid van het plexiglas te laten veranderen. Maar het onderhoud zou hierdoor duur worden omdat de elektrische draadjes die hiervoor nodig zijn door de bewegende delen snel slijten. 'Maar zonder draadjes ziet het werk er puurder uit', constateert hij enthousiast. 'En het stroomverbruik is een stuk lager.'
Open overheid
Een grote gebruiker van het gebouw, de Belastingdienst, is de inspiratiebron voor de kunstenaar. 'Bij het maken van het ontwerp had ik de initiatiefwet open overheid in het achterhoofd. De wens van de overheid om transparanter te zijn naar de samenleving, wilde ik vertalen in mijn werk.' Vink heeft het uiteindelijke kunstwerk meerdere lagen gegeven.
Transparantie als tegenhanger van privacy is een laag die naar overheid verwijst. En de gebruikte papierformaten voor de vellen. Papier is een drager van informatie. De beweging van de vellen is ook een laag. Doordat het werk draait is het nooit hetzelfde. Het is daardoor een oneindig kunstwerk dat nooit stil staat.
Vrije opdracht
Wanneer het Rijksvastgoedbedrijf een pand bouwt of verbouwt, besteedt de vastgoedbeheerder zo’n 1 à 2 procent van het budget aan kunst. Dit is wettelijk vastgelegd in wat bekend staat als 'de percentageregeling'.
Voor de kunst van Fellenoord krijgt Vink een vrije opdracht: 'Ik ben gekozen aan de hand van een interview en een presentatie van eerder werk. Ik mocht van te voren ook niet met ideeën komen, juist niet.'
Het ontwerp van zijn kunstwerk, waar het komt te hangen of te staan; Vink mag het grotendeels zelf bepalen. Hij bezoekt het pand, bekijkt de bouwtekeningen en het ontwerp van de interieurarchitect, en laat zich daardoor inspireren.
Vink: 'Ik werk altijd erg locatiegericht en de laatste jaren veel met LED-licht als materiaal. In het gebouw is een grote verlichte hal en een atrium met een glazen dak. Dat zijn voor mij mooie plekken om mee te werken.'