Energiezuinig en hernieuwbaar

Energiezuinig en hernieuwbaar houdt in dat het RVB het gebruik van fossiele brandstoffen tot nul terugbrengt. Het doel is een CO2-neutrale vastgoedportefeuille in 2050. Alle benodigde energie komt dan uit hernieuwbare bronnen.

Energiezuinig en hernieuwbaar bouwen is onderdeel van de Routekaart verduurzamen.

Het doel is een CO2-neutrale vastgoedportefeuille in 2050. Alle benodigde energie komt dan uit hernieuwbare bronnen. Denk aan wind- en zonne-energie. Het RVB zet nu al veel stappen om dat doel te bereiken. In 2030 moet de gehele portefeuille gemiddeld energielabel A hebben. Dan is ook het energieverbruik van kantoren gehalveerd in vergelijking met 2008. Het gasverbruik moet met 30 procent gedaald zijn en het benodigde gas komt voor minimaal de helft uit hernieuwbare bronnen. En voor elektriciteit is dat zelfs 100 procent.

Voor nieuwe gebouwen werkt het RVB met de zogeheten Trias Energetica. Dat zijn drie stappen om tot een energiezuinig gebouw te komen. De eerste stap: alles doen om het gebouw zo zuinig mogelijk te maken door bijvoorbeeld goede isolatie en verlichting die weinig verbruikt. De tweede stap is de inzet van zoveel mogelijk duurzame energie. De laatste stap is gebruik maken van duurzaam opgewekte energie uit de regio. Zo voorkom je dat je via het net toch nog fossiele bronnen benut. Elektriciteit kan bijvoorbeeld geproduceerd zijn in een gascentrale. Een minimale afhankelijkheid van net moet worden gecombineerd met het zoveel mogelijk zelf opwekken van energie waarvan tenminste 70 procent voor eigen gebruik moet zijn. Met slimme software en een grote accu kan de energie zo effectief mogelijk ingezet worden voor eigen gebruik. Bij renovatie van bestaande gebouwen is de eis minimaal label A+++. En na oplevering moet het gebouw van het gas af zijn.

Energiezuinig en hernieuwbaar is een onderdeel van de Routekaart verduurzamen. In deze routekaart staat hoe het RVB het Rijks- en Defensievastgoed gaat verduurzamen. Alle maatregelen moeten bijdragen aan een klimaatneutraal Nederland in 2050. Meer weten over hoe n energiezuinig en hernieuwbaar in de praktijk uitgevoerd moeten worden? Het RVB heeft alle eisen waar bedrijven aan moeten voldoen in een overzicht gezet.

Animatie ‘Hernieuwbare energie op rijksgrond’

Deze video is een animatie met de titel ‘Hernieuwbare energie op rijksgrond’

[start voice-over]

In ons Klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030 70% van de elektriciteit in Nederland opgewekt moet worden via duurzame bronnen.

De Rijksoverheid levert een bijdrage aan de energietransitie door waar mogelijk grond en wateren ter beschikking te stellen. We sluiten daarbij aan op de Regionale Energie Strategieën.

We kijken naar locaties die we als Rijk voor meerdere functies tegelijk kunnen inzetten.

Denk bijvoorbeeld aan bermen, knooppunten, baggerdepots en sluizen.

Dit zijn vaak geschikte plekken om ook energie op te wekken. Zo maken we efficiënt gebruik van de beschikbare ruimte in Nederland.

Om kennis en ervaring op te doen met het opwekken van duurzame energie is de pilot Hernieuwbare Energie op Rijksgrond gestart.

Samen met gemeenten, provincies, waterschappen, netbeheerders en omwonenden leert het Rijk... via tien projecten wat de beste aanpak is om rijksgrond in te zetten voor het opwekken van duurzame energie op locaties die al een functie hebben.

Voordat we beginnen onderzoeken we eerst of een locatie geschikt is.

We houden bijvoorbeeld rekening met de veiligheid en doorstroming van het verkeer en de natuurwaarden.

We betrekken netbeheerders in een vroeg stadium om aansluitingen op het elektriciteitsnet zo goed mogelijk te organiseren.

We kijken natuurlijk ook naar de omgeving. Hoe passen de windmolens en zonnepanelen het beste in het landschap?

Wat zijn lokale ideeën en wensen? Hierin werken we samen met gemeenten, provincies en waterschappen en betrekken we ondernemers en omwonenden.

Die ideeën nemen we zoveel mogelijk mee bij de uitgifte van de grond. Dit regelen we via een openbare inschrijving.

Wat wij hebben geleerd passen we meteen toe in het vervolgprogramma, Opwek Energie op Rijksvastgoed, ook wel OER genoemd.

Daarin verkennen we de komende jaren nog meer locaties voor duurzame energieprojecten. We spelen daarmee in op verzoeken van gemeenten en provincies.

Wil je meer weten? Of heb je interesse om rijksgrond in te zetten voor duurzame energie?

Kijk dan op:
energieoprijksgrond.nl.

[einde voice-over]

Beeldtekst
Het pilotprogramma Hernieuwbare Energie op rijksgrond is een samenwerking tussen: Rijkswaterstaat, Rijksvastgoedbedrijf en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.

Procedure: van openbare inschrijving tot uitgifte van de grond

Het Rijksvastgoedbedrijf geeft grond in gebruik door het verlenen van een opstalrecht, een erfpachtrecht of in sommige gevallen door het sluiten van een huurovereenkomst. Ook bieden we ruimte aan innovatieve of minder voorkomende vormen van energieopwekking, zoals het bouwen van waterkrachtcentrales. De uitgifte van rijksgrond gaat via een openbare inschrijvingsprocedure, waarna het Rijksvastgoedbedrijf de partij selecteert die de locatie kan gaan ontwikkelen.

Grondvergoeding

We geven de grond in beginsel uit voor een periode van 20 jaar. We kunnen van die periode afwijken als dat beter past bij het project. Dat doen we in overleg met de beheerder van de grond (bijvoorbeeld Rijkswaterstaat of Defensie). Bij het bepalen van de looptijd van de gronduitgifte houden we rekening met de haalbaarheid van de business case. De hoogte van de grondvergoeding die de exploitant moet betalen bepalen we op basis van het aantal opgewekte megawatturen per jaar. Dit aantal wordt eenmalig vastgesteld en vastgelegd in de overeenkomst tussen de Staat en de exploitant. We hanteren een vast bedrag per megawattuur, dat jaarlijks wordt geïndexeerd.

Energietransitie

Nederland werkt aan de energietransitie. Fossiele brandstoffen maken plaats voor energie uit hernieuwbare bronnen. Voor de opwekking van wind- en zonne-energie is ruimte nodig. Het Rijk onderzoekt of een deel van deze ruimte kan worden gevonden op gronden in bezit van het Rijk. Maar ook andere initiatiefnemers zien kansen voor het opwekken van hernieuwbare energie op rijksgronden, zo maken 30 Regionale Energie Sstrategie (RES) regio’s plannen voor de opwekking van hernieuwbare energie. Initiatiefnemers kunnen contact opnemen met de beherende rijksdienst als hun plan (gedeeltelijk) op rijksgrond ligt.

Van initiatief naar project

De rijksgronden worden beheerd door verschillende organisaties, zoals Rijkswaterstaat en Defensie. Als deze rijksorganisaties, samen met andere betrokken overheden, besluiten een locatie in gebruik te geven voor de opwekking van hernieuwbare energie zorgt het Rijksvastgoedbedrijf voor de gronduitgifte.

Initiatieven voor het opwekken van hernieuwbare energie op rijksgrond beperken zich niet altijd tot alleen gronden van het Rijk. Ze kunnen ook gedeeltelijk op gronden van andere eigenaren worden voorzien. We bekijken dan samen met de andere eigenaren wat de beste aanpak voor het realiseren van het initiatief is, passend bij de privaatrechtelijke kaders waaraan het Rijksvastgoedbedrijf verplicht is zich te houden. Binnen die uitgangspunten streven we waar mogelijk naar maatwerk.

Een passende aanpak

Het Rijksvastgoedbedrijf geeft grond niet onderhands in gebruik aan partijen, maar voert altijd een openbare procedure uit. Bij het voorbereiden van de openbare inschrijving houden we rekening met het huidige gebruik van de gronden. Deze worden namelijk voor verschillende doelen gebruikt en vaak is er sprake van medegebruik. Zo stelt Defensie andere eisen aan het (mede)gebruik van de gronden dan Rijkswaterstaat.

In de aanpak kijken we onder andere naar fasering, mate van voorbereiding en gunningscriteria. Omdat de procedure vormvrij is kunnen we deze zo inrichten dat het resultaat het beste aansluit bij de gestelde wensen en eisen. In de voorbereiding van de openbare inschrijving werken we nauw samen met betrokken overheden, partners binnen het Rijk en eventuele andere grondeigenaren.

Aankondiging Biedboek.nl

Zodra de voorbereiding is afgerond, wordt de definitieve procedure door het Rijksvastgoedbedrijf gepubliceerd op Biedboek.nl. Hier staat alle informatie over de locatie, minimumeisen, gunningscriteria en conceptovereenkomsten. Ook de procedurestappen worden vermeld.

Op Biedboek.nl staan alle openbare procedures van het Rijksvastgoedbedrijf. De website biedt de mogelijkheid om via de mail op de hoogte te worden gehouden van nieuwe projecten.