Mysterieuze meervleermuizen geteld
Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) doet er alles aan om het paar- en winterverblijf van de mysterieuze meervleermuis zo behaaglijk mogelijk te maken. Met succes. Dit jaar zijn er 280 geteld in het gangenstelsel onder de Waalsdorpervlakte in Den Haag.
‘De meervleermuizen arriveren vanaf begin augustus. Dan zijn de mannen tot paring in staat. Door met meerdere mannen rond de ingang van een bunker rond te vliegen, lokken ze vrouwtjes naar de bunkers’, zegt terreinbeheerder Irene Oerlemans van het RVB.
Veiligheid
Zij bekommert zich om het welbevinden van de meervleermuis. Het belangrijkste is het bieden van rust en veiligheid. De meervleermuizen streken voor het eerst begin jaren tachtig neer in het verlaten gangenstelsel onder de Waalsdorpervlakte. Het was onderdeel van de Duitse Atlantikwall. De gemetselde loopgangen verbonden een luchtafweerbatterij met onder andere een wc-gebouw, een badhuis, een keuken en een officierenverblijf.
De bunkers en gangen op het Defensieterrein trokken veel nieuwsgierigen en dat gestruin in de gangen gaat niet samen met rustzoekende vleermuizen. Vanaf 1984 zijn de gangen daarom afgesloten met stalen deuren en betonplaten. Dat was nog niet afdoende en vorig jaar zijn de deuren echt hufterproof gemaakt. Voor de vleermuizen zijn er natuurlijk kleine openingen.
Niet storen
Elk jaar telt het RVB hoeveel vleermuizen onderdak vinden in de gangen en bunkers. Maximaal drie vleermuistellers mogen dan naar binnen. Oerlemans: ‘Snel naar binnen, tellen en weer weg. Want anders warm je de ruimte op met je lichaamswarmte. Dan kunnen de vleermuizen wakker worden uit hun winterslaap. Je moet je voorstellen dat ze heel de winter moeten doorkomen met hun vetreserve. En als je ze dan zo ziet hangen met tientallen bij elkaar, dat vind ik wel ontroerend.’
Grootste verblijf
Dit jaar zijn er 280 meervleermuizen geteld. Of het daarmee goed of slecht gaat met de meervleermuis is niet zeggen. ‘We weten niet zo heel veel over de meervleermuis. Het zijn mysterieuze dieren’, zegt Oerlemans. ‘Vermoedelijk is de populatie niet toegenomen. We denken dat veel meervleermuizen oorspronkelijk in huizen overwinterden en dat nu in deze bunkers doen. Voor de vleermuizen hebben wij in ieder geval speciale hangplekken gemaakt, waardoor onderzoekers ze makkelijker kunnen tellen. Wat we wel zeker weten, is dat het object uitstekend beheerd wordt en dat vertaalt zich in veelvuldig gebruik. Het gangenstelsel is het grootste meervleermuizenverblijf dat in West-Europa bekend is.’
Paring
Het is niet alleen een winterverblijf. In augustus paren de meervleermuizen ook in de bunkers. ‘Wat wel bijzonder is, is dat de uiteindelijke bevruchting in het voorjaar is’, vertelt Oerlemans. ‘De vrouwtjes bewaren het sperma en pas wanneer het vrouwtje na de winterslaap voldoende is aangesterkt, wordt de eicel bevrucht en start de zwangerschap. In de bunkers vormen ze vrij grote paargroepen. Na de paring vliegt een aantal van deze vrouwtjes door naar wintergebieden in Limburg of zelfs België, bijvoorbeeld in de fortengordel van Antwerpen. De echte winterslaap duurt tot april. De laatste meervleermuis vertrekt rond 15 mei uit de bunkers naar zomerverblijfplaatsen in het Groene Hart, Waterland en Friesland.’